Przydomowe oczyszczalnie ścieków – czym są i czy warto w nie inwestować?
Decydując się na budowę domu jednorodzinnego w miejscu, w którym nie ma dostępu do kanalizacji miejskiej, można zdecydować się na jedno z dostępnych rozwiązań, umożliwiających odprowadzanie ścieków z gospodarstwa domowego. Są to albo tradycyjne szamba, albo przydomowe oczyszczalnie ścieków. Na które rozwiązanie się zdecydować?
Czym są przydomowe oczyszczalnie ścieków?
Można powiedzieć, że przydomowa oczyszczalnia ścieków jest to system urządzeń, które umożliwiają neutralizację ścieków, które są wytwarzane w gospodarstwie domowym. Obecnie, takie rozwiązanie jest traktowane jako doskonała alternatywa dla szamba, ze względu na ekonomiczność tego rozwiązania. W przydomowych oczyszczalniach ścieki po oczyszczeniu trafiają do środowiska naturalnego.
Gdzie umiejscowić przydomową oczyszczalnię ścieków?
Ważnym aspektem regulowanym przez polskie prawo, jest ulokowanie osadnika gnilnego na działce. Osadnik powinien znajdować się w odległości co najmniej:
- 15 m od ujęcia wody pitnej;
- 2 m od granicy działki;
- 3 m od drzew i krzewów;
- 1,5 m od rur (z wodą oraz gazem);
- 0,8 m od kabli energetycznych.
Wymagania te są bardziej restrykcyjne w przypadku oczyszczalni hybrydowych, czyli łączących instalacje drenażową z biologiczną. W takich przypadku drenaż rozsączający musi się znajdować co najmniej 15 m od ujęcia wody pitnej. Zbiornik powinien się znajdować blisko domu (optymalnie przyjmuje się 5 do 6 metrów od budynku), aby ścieki nie zdążyły się wychłodzić, ponieważ spowalniałoby to procesy rozkładu.
Zgodnie z przepisami, dla oczyszczalni o przepustowości do 7,5 m3 na dobę nie jest wymagane pozwolenie na budowę, natomiast dla tych o przepustowości do 5 m3 na dobę, nie ma konieczności występowania nawet o pozwolenie wodno-prawne. Wystarczy zgłoszenie do Wydziału Ochrony Środowiska w Urzędzie właściwym dla miejsca zamieszkania.
Co powinno zawierać zgłoszenie?
Do zgłoszenia należy dołączyć wniosek wraz z mapką terenu, na której zaznaczona będzie lokalizacja oczyszczalni, świadczenie o własności działki, dokumentacja techniczna oraz certyfikat jakościowy oczyszczalni. Dokumenty należy złożyć co najmniej 30 dni przez planowanym rozpoczęciem eksploatacji oczyszczalni, ponieważ jest to czas, jaki ma urząd na zgłoszenie swoich ewentualnych zastrzeżeń.
Jakie są rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków?
Wyróżnia się kilka rodzajów przydomowych oczyszczalni ścieków. Najtańszą opcją, najprostszą w realizacji ale przy tym najmniej wydajną, jest oczyszczalnia drenażowa rozsączająca. Składa się na nią osadnik gnilny wraz z systemem drenażu doczyszczającym ścieki w warstwie żwiru.
Osadnik to zbiornik charakteryzujący się w większości przypadków grawitacyjnym przepływem ścieków, w których zachodzi rozdzielenie substancji cięższych oraz lżejszych. Te drugie wynoszone są powierzchnię wody (flotacja), natomiast cięższe pod wpływem sedymentacji gromadzone są w zbiorniku na jego dnie, gdzie ulegają rozkładowi przez bakterie beztlenowe w procesie fermentacji.
Wynikiem tego jest mineralizacja zanieczyszczeń oraz mniejsza ilość osadów. Dodatkowo, dzięki rozprowadzonemu drenażowi, czyli układowi rur rozprowadzonych pod powierzchnią ziemi, ścieki rozprowadzane są równomiernie. A ziemia jest dodatkowym filtrem zatrzymującym zawiesiny.
Kolejnym rodzajem są oczyszczalnie hydrobotaniczne, których działanie opiera się głównie na procesach naturalnych. Ścieki trafiają najpierw do zbiornika gnilnego, a następnie są pompowane do złóż filtracyjnych, które wypełnione są np. żwirem. A do tego obsadzone roślinnością odporną na wilgoć i małą ilość tlenu w podłożu. Oczyszczona woda wypływa z drugiej strony zbiornika.
Innym rodzajem jest oczyszczalnia z bioreaktorem i osadem czynnym, w których w zbiornikach znajdują się bakterie żywiące się zanieczyszczeniami. Unoszą się one i mieszają pod wpływem sprzężonego powietrza. Warto wspomnieć jeszcze o oczyszczalniach ze złożem biologicznym. W tych zbiornikach znajduje się osadnik wstępny z filtrem, a następnie złoże biologiczne, które jest napowietrzane. Złoża stanowią kształtki (z tworzywa sztucznego lub stali nierdzewnej) pokryte błoną biologiczną z mikroorganizmów.
Konserwacja przydomowej oczyszczalni ścieków
Na przydomową oczyszczalnię ścieków składa się zbiór elementów, które tworzą całość. Do prawidłowego funkcjonowania konieczna jest odpowiednia konserwacja. Szczególną uwagę należy przykładać do szczelności zbiorników i rur przesyłowych. Jako, że w osadniku nie wszystkie substancje ulegają rozkładowi, należy również zwrócić uwagę na regularne (przynajmniej raz na 1-3 lata) usuwanie pozostałego osadu.
Warto również pamiętać o czyszczeniu filtrów, przeglądach dmuchawy oraz o płukaniu pompy w przepompowni. Okresowo należy również kontrolować skład odpływu oraz uzupełniać mikroorganizmy, które biorą udział w procesach rozkładu. Wszystkie czynności powinny być wykonywane zgodnie z zaleceniami producentów poszczególnych elementów składowych posiadanej oczyszczalni.
Czy przydomowe oczyszczalnie ścieków są drogie w eksploatacji?
Przy tym rozwiązaniu odpada koszt wywozy szamba co 2 tygodnie. Należy jednak pamiętać o konieczności wywozu i utylizacji osadów, zakupie biopreparatów, rekultywacji drenażu, badaniach laboratoryjnych i przeglądach serwisowych. Są to jednak koszty znacznie niższe niż przy tradycyjnym szambie. Ponadto woda, która jest już oczyszczona może być wykorzystywana np. do podlewania.
Przydomowa oczyszczalnia ścieków – podsumowanie
Podsumowując, przydomowa oczyszczalnia ścieków jest rozwiązaniem bardziej ekonomicznym w stosunku do tradycyjnego szamba szczelnego. Jej budowa powinna być rozważana przy planowaniu budowy domu bez dostępu do kanalizacji. Koszty eksploatacji nie są wysokie, a używanie jest prostsze i mniej uciążliwe w porównaniu do szamba.
Zajrzyj do świata aranżacji, urządzania pomieszczeń, dekorowania wnętrz. Każdy wpis, każdy artykuł to nasza wiedza i doświadczenia, których głównym zadaniem jest dostarczenie Wam praktycznych porad, niebanalnych rozwiązań i inspiracji. Mamy nadzieję, że choć w minimalnym stopniu pomogą.